Η Τεχνητή Αναπαραγωγή και Γονιμοποίηση των Ψαριών.

Σχεδόν τα μισά από όλα τα ψάρια που καταναλώνονται παγκοσμίως κάθε χρόνο εκτρέφονται σε χερσαίες ή υδατοκαλλιέργειες. Τα εκτρεφόμενα ψάρια περνούν όλη τη ζωή τους σε στενά, βρώμικα περιβλήματα και πολλά υποφέρουν από παρασιτικές λοιμώξεις, ασθένειες και εξουθενωτικά τραύματα.Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών αναφέρει ότι η βιομηχανία υδατοκαλλιέργειας αναπτύσσεται τρεις φορές ταχύτερα από τη χερσαία κτηνοτροφία και οι υδατοκαλλιέργειες σίγουρα θα γίνουν ακόμη πιο διαδεδομένες καθώς η φυσική μας αλιεία εξαντλείται.

Συνωστισμός

Επειδή είναι προσαρμοσμένα στην πλοήγηση στους απέραντους ωκεανούς και χρησιμοποιούν όλες τις αισθήσεις τους για να το κάνουν, τα ψάρια υποφέρουν πάρα πολύ λόγω των περιορισμένων συνθηκών και της έλλειψης χώρου στις ιχθυοκαλλιέργειες. Τα σφιχτά περιβλήματα εμποδίζουν την ικανότητά τους να πλοηγούνται σωστά και χτυπούν το ένα το άλλο και τις πλευρές των περιβλημάτων. Αυτό το χτύπημα προκαλεί πληγές και βλάπτει τα πτερύγια τους. Για να αυξήσουν τα κέρδη, οι ιχθυοκαλλιεργητές τραβούν όσο το δυνατόν περισσότερα ψάρια στον μικρότερο δυνατό χώρο. Δεκάδες χιλιάδες ψάρια ή περισσότερα μπορούν να συσσωρευτούν σε ένα μόνο αγρόκτημα. Οι εγκαταστάσεις μπορούν να εκτείνονται σε τέσσερα γήπεδα ποδοσφαίρου και να περιέχουν περισσότερα από 1 εκατομμύριο ψάρια.

Πολλά ψάρια που μεγαλώνουν σε ιχθυοκαλλιέργειες υποφέρουν από σοβαρή κατάθλιψη, συχνά επιπλέουν χωρίς ζωή στις βρώμικες, συνωστισμένες δεξαμενές τους.

Μια έρευνα της Mercy For Animals έδειξε ψάρια να χτυπιούνται απελπισμένα στην προσπάθειά τους να αποφύγουν να τα γδάρουν ζωντανά. Τα ψάρια από ιχθυοκαλλιέργειες δεν προσφέρουν μεγαλύτερη βιωσιμότητα από εκείνα της ελεύθερης αλιείας. Πολλά ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας είναι γενετικά τροποποιημένα και τρέφονται με τροφές γεμάτες υψηλές δόσεις αντιβιοτικών. Σαν αποτέλεσμα των υποθαλάσσιων συνωστισμένων κελιών τους, οι ιχθυοκαλλιέργειες συχνά βρίθουν από καιροσκοπικά παράσιτα όπως θαλάσσιες ψείρες.

Τραυματισμοί και θάνατος

Σε εντατικά πολυσύχναστες υδατοκαλλιέργειες, τα μικρά ψάρια εκφοβίζονται και σκοτώνονται από μεγαλύτερα, έτσι τα ψάρια ταξινομούνται συνεχώς για να διασφαλίσουν ότι τα άτομα με ταχύτερα αναπτυσσόμενα άτομα μετακινούνται στην κατάλληλη ομαδοποίηση μεγέθους.Σε κάθε ταξινόμηση, τα ψάρια συμπιέζονται ή αντλούνται από τις δεξαμενές τους και απορρίπτονται σε μια σειρά από ράβδους και σχάρες με ποικίλα κενά διαστήματος για να τα χωρίσουν κατά μέγεθος - μικρά ψάρια πέφτουν μέσα από τα μικρά κενά και μεγάλα ψάρια πέφτουν από τα μεγάλα κενά.Οι ιχθυοκαλλιεργητές μπορεί να λιμοκτονούν για 24 ώρες ή περισσότερο πριν τα ταξινομήσουν. Αυτή η πρακτική, που ονομάζεται «βαθμολόγηση», είναι πολύ αγχωτική και έχει ως αποτέλεσμα επώδυνες γρατζουνιές και απώλεια προστατευτικών ζυγών, αφήνοντας τα ψάρια ευάλωτα σε ασθένειες.Τα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας, οι ασθένειες και οι παρασιτικές προσβολές είναι κοινά. Οι παραμορφώσεις και οι τραυματισμοί που σχετίζονται με το άγχος είναι επίσης συχνό φαινόμενο. Σε ορισμένες εκμεταλλεύσεις, το 40% των ψαριών είναι τυφλά, ένα πρόβλημα που δεν αντιμετωπίζεται επειδή τα τυφλά ψάρια έχουν το ίδιο κέρδος. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι τα μισά ψάρια εκτροφής στον κόσμο ενδέχεται να υποφέρουν από απώλεια ακοής.

Τεχνητή αναπαραγωγή και γονιμοποίηση των ιχθύων

Η τεχνητή αναπαραγωγή και γονιμοποίηση των ιχθύων αποτέλεσε αντικείμενο μελέτης από παλιά, από τα σκοτεινά κιόλας χρόνια του Μεσαίωνα. Αρχικό αντικείμενο μελέτης ήταν οι ιχθύες των γλυκών υδάτων και ιδιαίτερα της πέστροφας. Πολύ αργότερα άρχισαν να γίνονται έρευνες και μελέτες για την τεχνητή αναπαραγωγή ιχθύων υφάλμυρων και θαλασσίων υδάτων.Η ανακάλυψη της τεχνητής αναπαραγωγής και γονιμοποίησης των αυγών της πέστροφας είναι πολύ παλιά και η τεχνική της ανάγεται στον Μεσαίωνα οπότε και εφαρμόσθηκε από έναν καλόγηρο ονόματι Don Pinchón. Το 1842 ήταν τότε που η τεχνική της τεχνητής γονιμοποίησης ξανανακαλύφθηκε από δύο vosges anglers τον Gehin και τον Renny και στον καθηγητή Coste του κολλεγίου της Γαλλίας. Αυτή ήταν και η αρχή για την τεχνητή αναπαραγωγή και γονιμοποίηση των σαλμονειδών και γενικά των ψαριών.Η ανακάλυψη της ξηράς μεθόδου της τεχνητής γονιμοποίησης έγινε από τον Ρώσο Vrassky μεταξύ 1856 και 1870. Το ποσοστό επιτυχίας της μεθόδου αυτής φτάνει το 95 τοις εκατό.(Huet Μ. 1972).

ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΓΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ

Στις υδατοκαλλιέργειες, τα συστήματα μεγάλου όγκου ελέγχουν τα τρόφιμα, το φως (σε εσωτερικές εκμεταλλεύσεις) και την τόνωση της ανάπτυξης. Η γενετική μηχανική χρησιμοποιείται για να επιταχύνει την ανάπτυξη και οι ορμόνες μπορεί να εγχυθούν στα ψάρια για να αλλάξουν την αναπαραγωγική τους συμπεριφορά. Οι ιχθυοκαλλιεργητές προσθέτουν επίσης αντιβιοτικά στην τροφή ή το νερό των ψαριών,κατάλοιπα αυτών των φαρμάκων έχουν βρεθεί σε ψάρια που πωλούνται για ανθρώπινη κατανάλωση.

ΕΝΕΣΗ ΟΡΜΟΝΗΣ

Διάφοροι τύποι και συνδυασμοί ορμονών μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να διεγείρουν την ωορρηξία των ώριμων θηλυκών γεννητόρων (Stevens 1966). Τέτοιες ορμόνες που έχουν

ελεγχθεί είναι η ανθρώπινη χοριονική γοναδοτροπίνη (HCG), η ορμόνη που προκαλεί ερεθισμό του λεμφοθυλακίου (FSH), η ορμόνη που προκαλεί ερεθισμό στο θυρεοειδή (TSH), η οιστρογόνη, η τεστοστερόνη, ο αδένας της υπόφυσης των ψαριών, η luteinizing ορμόνη (LH).

Στους θηλυκούς γεννήτορες πρέπει να γίνεται ένεση είτε τη στιγμή της σύλληψης είτε αμέσως μετά την άφιξή τους στο ιχθυογεννητικό σταθμό.

Η τεχνητή γονιμοποίηση γίνεται με τις ακόλουθες δύο μεθόδους:

α)την υγρή μέθοδο

β)την ξερή μέθοδο.

α)Κατά τη μέθοδο αυτή τα αυγά συλλέγονται σε μια πλαστική λεκάνη που περιέχει νερό και στη συνέχεια προστίθεται το σπερματικό υγρό για την γονιμοποίησή

τους.

β)Σήμερα όμως η επικρατέστερη, μεταξύ των ιχθυοκαλλιεργητών, μέθοδος τεχνητής γονιμοποίησης των αυγών είναι η ξερή μέθοδος. Η μέθοδος αυτή είναι γνωστή και σαν ρωσική μέθοδος επειδή εφαρμόσθηκε αρχικά από το Ρώσο Y.P.Vrassky το 1856. Τα αυγά κατά τη μέθοδο αυτή συλλέγονται σε μια πλαστική λεκάνη χωρίς να περιέχει αυτή νερό. Στη συνέχεια προστίθεται το σπερματικό υγρό, το οποίο αναμιγνύεται με τα αυγά. Μετά ένα ως τρία λεπτά από την ανάμιξη των αυγών και του σπερματικού υγρού,προστίθεται νερό στη λεκάνη. Ο κυριότερος λόγος για τον οποίο η ξερή μέθοδος χρησιμοποιείται περισσότερο από την υγρή είναι ότι με τη μέθοδο αυτή επιτυγχάνεται μεγαλύτερο ποσοστό γονιμοποιήσεως

των αυγών. Κατά την ξερή μέθοδο το ποσοστό γονιμοποιήσεως των αυγών φθάνει συνήθως το 95-100 τοις εκατό, ενώ το ποσοστό αυτό στην υγρή μέθοδο φθάνει το 80-85 τοις εκατό περίπου.Στην πέστροφα με την συμπίεση των πλευρών του θηλυκού κατά τη λήψη των αυγών του, μαζί με αυτά εξέρχεται και ένα ανοιχτού χρώματος κοιλιακό υγρό.

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ

Για την εκτέλεση της τεχνητής γονιμοποίησης απαιτούνται δύο με τέσσερις προσεκτικά καθαρισμένες πλαστικές λεκάνες, μια πετσέτα, ένα ζευγάρι μάλλινα γάντια, φτερά κότας και μερικές μεταλλικές λαβίδες. Πριν από την έναρξη των εργασιών της τεχνητής γονιμοποίησης, προηγείται ο διαχωρισμός και η τοποθέτηση τω γεννητόρων κατά φύλο μέσα σε ειδικές δεξαμενές. Αρχικά παίρνουνε ένα θηλυκό, το οποίο έχει αναισθητοποιηθεί προηγουμένως

το κεφάλι του ιχθύος κρατείται με το ένα χέρι χωρίς ισχυρή πίεση και η κοιλιά με το άλλο. Στη συνέχεια ενεργείται με τον αντίχειρα και το δείκτη του χεριού ελαφρά πίεση στην κοιλιά, με αποτέλεσμα τα αυγά να εξέρχονται από το γεννητικό πόρο, ο οποίος πρέπει να βρίσκεται

πάνω από τη λεκάνη συλλογής των αυγών. Η πίεση της κοιλιάς συνεχίζεται μέχρι να αδειάσει από τα αυγά. Όταν γίνεται η εργασία αυτή πρέπει να λαμβάνεται πρόνοια ώστε να αποφεύγεται ισχυρή πίεση στην κοιλιά του ιχθύος γιατί υπάρχει κίνδυνος να σπάσει η ωοθήκη και ο ιχθύς να καταστεί στείρος. Η εργασία αυτή συνεχίζεται με την ίδια πορεία μέχρι να λάβουνε αυγά 2-3 θηλυκών. Στη συνέχεια λαμβάνουνε το σπερματικό υγρό από ένα αρσενικό με τον ίδιο τρόπο όπως περιγράψαμε προηγουμένως. Το σπερματικό υγρό φροντίζουνε να καλύψει όλο το σωρό των αυγών, ώστε όλα τα αυγά να έρθουν σε επαφή με αυτό. Η χρησιμοποίηση ενός μόνο αρσενικού για τη γονιμοποίηση των αυγών 2-3 θηλυκών είναι αρκετή και οφείλεται στο μεγάλο αριθμό σπερματοζωαρίων που παράγονται από αυτό. Συνήθως σε ένα κυβικό εκατοστό σπερματικού υγρού περιέχονται 10.000 εκατομμύρια σπερματοζωάρια περίπου.

Αν και το ποσοστό των αγόνων αρσενικών είναι πολύ μικρό σε σύγκριση με τα θηλυκά, για περισσότερη ασφάλεια επιτυχούς γονιμοποιήσεως των αυγών συνιστάται η χρησιμοποίηση του σπέρματος δύο αρσενικών για τη γονιμοποίηση των αυγών 3-4 θηλυκών. Μετά την ανάμιξη των αυγών με το σπερματικό υγρό και αφού περάσουν ένα με τρία λεπτά προσθέτουνε νερό στη λεκάνη και τα αυγά παραμένουν για δέκα λεπτά ακίνητα. Στη συνέχεια, λόγω της υπάρξεως μεγάλης ποσότητας σπερματικού υγρού και άλλων ακαθαρσιών (σπασμένα αυγά, αίμα,περιττώματα κ.λ.π.), ξεπλένουνε τα αυγά αρκετές φορές, μέχρις ότου το νερό να παραμείνει καθαρό. Τα γονιμοποιηθέντα αυγά τοποθετούνται κατόπιν στις σχάρες επωάσεως όπου στρώνονται ομοιόμορφα, συνήθως σε ένα στρώμα με τη βοήθεια του φτερού.Κατά τη μετακίνηση των αυγών θα πρέπει να καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε αυτά να μην εκτεθούν στην επίδραση των ηλιακών ακτινών, γιατί η επίδραση αυτή προκαλεί το θάνατό τους.

ΜΕΘΟΔΟΙ ΛΗΨΗΣ ΤΩΝ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

Η λήψη των αυγών και του σπερματικού υγρού μπορεί να γίνει με τις εξής μεθόδους:

α)Αυστραλιανή μέθοδος. Για τη λήψη των αυγών χρησιμοποιείται μια αποστειρωμένη βελόνα, στο μπροστινό τμήμα της κοιλιάς του θηλυκού. Η βελόνα συνδέεται με ένα πλαστικό σωλήνα, από τον οποίο διοχετεύεται αέρας μέσα στην κοιλιά του ιχθύος, με τη βοήθεια αεραντλίας. Ο γεννητικός πόρος τοποθετείται πάνω από τη λεκάνη, μέσα στην οποία εξέρχονται τα αυγά λόγω της πιέσεως του αέρα. Μετά τη λήψη των αυγών ο αέρας αφαιρείται από την κοιλιά του ιχθύος.Η λήψη του σπερματικού υγρού γίνεται με τη βοήθεια ενός γυάλινου σωλήνα και δύο πλαστικών αγωγών, οι οποίοι περνούν μέσα από το πώμα του σωλήνα. Ο ένας από τους σωλήνες αυτούς καταλήγει σε μια βελόνα η οποία τοποθετείται ελαφρά μέσα στο γεννητικό πόρο του ιχθύος. Με τον ελεύθερο αγωγό ο ιχθυοκαλλιεργητής αναρροφά τον αέρα που βρίσκεται μέσα στο γυάλινο σωλήνα με αποτέλεσμα, λόγω της δημιουργούμενης διαφοράς πιέσεων μεταξύ σπερματικού αγωγού και του εσωτερικού του

δοκιμαστικού σωλήνα, το σπερματικό υγρό να εκρέει μέσα στο δοκιμαστικό σωλήνα.

β)Σουηδική μέθοδος. Οι ενέργειες κατά τη μέθοδο αυτή είναι ίδιες τόσο για την απόληψη των αυγών όσο και για τη λήψη του σπερματικού υγρού. Ο ιχθύς τοποθετείται μέσα σε ένα πλαστικό σάκο ο οποίος έχει διπλά τοιχώματα και είναι ανοικτός και από τις δύο πλευρές του. Ο γεννητικός πόρος και η ουρά του ιχθύος παραμένουν έξω από το σάκο. Μέσα στο χώρο που είναι μεταξύ των δύο τοιχωμάτων διαβιβάζεται νερό με τη βοήθεια αγωγού ο οποίος συνδέεται με έναν αγωγό νερού ρυθμιζόμενης ροής. Αποτέλεσμα της δημιουργούμενης από το νερό πιέσεως στην κοιλιά του ιχθύος είναι η έξοδος των αυγών ή του σπερματικού υγρού από το γεννητικό πόρο του και η συγκέντρωσή τους μέσα στη λεκάνη, η οποία τοποθετείται κάτω από το γεννητικό πόρο του ιχθύος(Huet Μ. 1972, Κλωσσάς Α. 1974, Παπαγεργίου Ν. 1980).

Πηγές

https://www.peta.org/issues/animals-used-for-food/factory-farming/fish/aquafarming/

http://repository.library.teimes.gr/xmlui/bitstream/handle/123456789/1251/IXTHAL_0670.pdf?sequence=1