Κλιματική κρίση-Κλιματικοί πρόσφυγες.

Ο Ιούλιος του 2019 ήταν ο πιο ζεστός καταγεγραμμένος μήνας της Γης, ανακοίνωσαν επιστήμονες την Πέμπτη. Η παγκόσμια θερμοκρασία για τον Ιούλιο ήταν 62,13 βαθμούς Φαρενάιτ, η οποία ήταν 1,71 βαθμούς υψηλότερη από τον μέσο όρο για τον 20ό αιώνα, δήλωσε η National Oceanic and Atmospheric Administration. Ο Ιούλιος ξεπέρασε το προηγούμενο ρεκόρ του πιο ζεστού μήνα, ο οποίος ήταν ο Ιούλιος του 2016. Οι εγγραφές χρονολογούνται από το 1880. 

Η παγκόσμια αλλαγή του κλίματος έχει ήδη δραματικές  επιπτώσεις στο περιβάλλον παγκοσμίως.Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) εξέδωσε νέα έκθεση σχετικά με την απελπιστική ανάγκη να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη σε 1,5 βαθμούς Κελσίου ή 2,7 βαθμούς Φαρενάιτ. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι όλες οι κυβερνήσεις του κόσμου έχουν μόλις 12 χρόνια να ενεργήσουν για την αλλαγή του κλίματος και να αποτρέψουν μια παγκόσμια καταστροφή.

Η Κλιματική Κρίση αποτελεί μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις της εποχής μας.

Οι επιπτώσεις της γίνονται αισθητές σε όλο τον πλανήτη, καθώς επηρεάζουν τους ανθρώπους, τη φύση και την οικονομία.

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 50 ετών, οι ανθρώπινες δραστηριότητες - κυρίως αυτές που έγκεινται στην καύση ορυκτών καυσίμων έχουν προκαλέσει αύξηση των ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων -των λεγομένων «αερίων του θερμοκηπίου»-. Τα αέρια αυτά απορροφούν την υπέρυθρη ακτινοβολία που εκπέμπεται από τη Γη, αντί να της επιτραπεί η ελεύθερη διαφυγή στο διάστημα. Συγκεκριμένα, τα τελευταία 100 έτη η παγκόσμια θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά 0.75oC περίπου, ενώ τα τελευταία 25 έτη, ο ρυθμός θέρμανσης του πλανήτη έχει αυξηθεί σε άνω των 0.18oC ανά δεκαετία.Εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, η στάθμη της θάλασσας αυξάνεται, οι παγετώνες λιώνουν και η τυπολογία των ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων αλλάζει. Παρατηρούνται ακόμη ακραία καιρικά φαινόμενα -εντονότερα και πιο εντατικά-, μείωση του ατμοσφαιρικού όζοντος, αλλαγές στο οικοσύστημα λόγω της απώλειας της βιοποικιλότητας, αλλαγές στα υδρολογικά συστήματα και τις προμήθειες του γλυκού πόσιμου νερού, υποβάθμιση του εδάφους και αστικοποίηση. Οι επιπτώσεις που οι επιστήμονες είχαν προβλέψει στο παρελθόν θα προέκυπταν από την παγκόσμια αλλαγή του κλίματος συμβαίνουν τώρα. Επιπλέον, η κλιματική αλλαγή θα έχει αρνητικές συνέπειες για τα μέσα διαβίωσης, τη δημόσια υγεία, την επισιτιστική ασφάλεια και τη διαθεσιμότητα νερού. Αυτό, με τη σειρά του, θα έχει αντίκτυπο στην ανθρώπινη κινητικότητα, γεγονός που θα οδηγήσει σε σημαντική αύξηση της κλίμακας μετανάστευσης και μετακίνησης.

Τα Ηνωμένα Έθνη αναφέρουν:

Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να προκαλέσει αυξανόμενες μετακινήσεις πληθυσμών εντός και εκτός των συνόρων, ως αποτέλεσμα παραγόντων όπως η αύξηση της έντασης ακραίων καιρικών φαινομένων, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και η επιτάχυνση της υποβάθμισης του περιβάλλοντος. Επιπλέον,η κλιματική αλλαγή θα έχει αρνητικές συνέπειες για τα μέσα διαβίωσης, τη δημόσια υγεία, την επισιτιστική ασφάλεια και τη διαθεσιμότητα νερού. Αυτό, με τη σειρά του, θα έχει αντίκτυπο στην ανθρώπινη κινητικότητα, γεγονός που θα οδηγήσει σε σημαντική αύξηση της κλίμακας μετανάστευσης και μετακίνησης. 

Ο όρος "climate refugee" («κλιματικοί πρόσφυγες» αναφέρεται στους ανθρώπους που μεταναστεύουν εξαιτίας των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής) παρουσιάζεται αρκετά τακτικά, αναγνωρίζοντας μια νέα εξωτερική αιτία για την αναγνωρίσιμη ανθρώπινη κατάσταση.

Ποιες είναι οι εκτιμήσεις; Οι μελλοντικές προβλέψεις ποικίλλουν από 25 εκατομμύρια έως 1 δισεκατομμύριο περιβαλλοντικούς μετανάστες-πρόσφυγες μέχρι το 2050,  να κινούνται είτε εντός των χωρών τους είτε διασυνοριακά, σε μόνιμη ή προσωρινή βάση, ενώ 200 εκατομμύρια είναι η πιο ευρέως διατιθέμενη εκτίμηση. Το ποσοστό αυτό ισούται με την τρέχουσα εκτίμηση των διεθνών μεταναστών παγκοσμίως. Εκτός από τις ριζικές αλλαγές που εφαρμόζονται, από ένα ή το άλλο είδος, αυτά τα απίστευτα κύματα μετανάστευσης θα συνεχιστούν. Σύμφωνα με έκθεση του υπουργείου Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου, περίπου 135 εκατομμύρια άνθρωποι μπορεί να αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τα σπίτια και τις περιφέρειες τους έως το 2045 εξαιτίας της υποβάθμισης της γης. Περίπου 60 εκατομμύρια από αυτούς αναμένεται να ταξιδέψουν από την Αφρική νοτίως της Σαχάρας, πρώτα στη Βόρεια Αφρική και στη συνέχεια στην Ευρώπη.

Περισσότεροι από 500 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σήμερα σε περιοχές που έχουν πληγεί από διάβρωση του εδάφους, που συνδέεται με την αλλαγή του κλίματος, προειδοποίησε ο ΟΗΕ πριν προτρέψει όλες τις χώρες να δεσμευτούν για βιώσιμη χρήση της γης για να συμβάλλουν στον περιορισμό των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου προτού είναι πολύ αργά. «Σήμερα 500 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε περιοχές που αντιμετωπίζουν ερημοποίηση»."Οι άνθρωποι που ζουν σε ήδη υποβαθμισμένε  ή περιοχές που έχουν υποστεί ερημοποίηση, επηρεάζονται όλο και περισσότερο αρνητικά από την κλιματική αλλαγή". Στην Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική η κλιματική αλλαγή είναι ήδη εμφανής. Ο αριθμός των εξαιρετικά ζεστών ημερών διπλασιάστηκε από το 1970. "Στο μέλλον, το κλίμα σε πολλά μέρη της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής θα  αλλάξει με τέτοιο τρόπο ώστε η ίδια η ύπαρξη των κατοίκων τους να κινδυνεύει", λέει ο Jos Lelieveld, Διευθυντής στο Ινστιτούτο Χημείας του Max Planck και Καθηγητή στο Ινστιτούτο Κύπρου.

Η μελλοντική υποβάθμιση της γης που χρησιμοποιείται για τη γεωργία και την κτηνοτροφία, η  καταστροφή εύθραυστων οικοσυστημάτων και η εξάντληση πολύτιμων φυσικών πόρων όπως το γλυκό νερό θα επηρεάσουν άμεσα τις ζωές των ανθρώπων. Η Παγκόσμια Τράπεζα έχει προτείνει προβλέψεις για εσωτερική κλιματική μετανάστευση που ανέρχεται σε 143 εκατομμύρια ανθρώπους έως το 2050 σε τρεις περιοχές του κόσμου, εάν δεν ληφθούν μέτρα για το κλίμα.

Η κλιματική κρίση έχει ήδη συνέπειες σε μετακινήσεις πληθυσμών:

Σύμφωνα με την παγκόσμια έκθεση του 2019 από το Κέντρο Παρακολούθησης Εσωτερικών Μετακινήσεων 17,2 εκατομμύρια άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους το περασμένο έτος λόγω καταστροφών που επηρέασαν αρνητικά τη ζωή τους. Οι αργές αλλαγές στο περιβάλλον, όπως η οξείδωση των ωκεανών, η ερημοποίηση και η διάβρωση των ακτών, έχουν επίσης άμεση επίπτωση στα μέσα διαβίωσης των ανθρώπων και στην ικανότητά τους να επιβιώσουν στους τόπους καταγωγής τους.

Εξήντα ένα τοις εκατό (60%) νέων εκτοπισμών καταγράφηκαν το 2018 προκλήθηκαν από καταστροφές. Σχεδόν 1.600 γεγονότα καταστροφών πυροδότησαν νέες μετακινήσεις κατά τη διάρκεια του έτους, οι περισσότερες από τις οποίες συνδέονται με τους κινδύνους που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες. Οι θύελλες, ιδιαίτερα οι τροπικοί κυκλώνες, αντιπροσώπευαν την πλειονότητα, υπενθυμίζοντας τη σημασία της μείωσης των κινδύνων που συνδέονται με την αλλαγή του κλίματος. 

Γεωφυσικά γεγονότα όπως τυφώνες, οι βροχές των μουσώνων, πλημμύρες, οι σεισμοί, τσουνάμι και οι ηφαιστειακές εκρήξεις πυροδότησαν 9,3 εκατομμύρια νέες μετατοπίσεις .

Η περιοχή της Ανατολικής Ασίας και του Ειρηνικού αντιπροσώπευε το μεγαλύτερο μέρος του εσωτερικού εκτοπίσματος που συνδέεται με καταστροφές που καταγράφηκαν παγκοσμίως το 2018. Η Υποσαχάρια Αφρική και η Αμερική επηρεάστηκαν σχετικά ελαφρώς, αλλά οι πλημμύρες και οι καταιγίδες εξακολουθούν να προκαλούν εκατομμύρια νέες μετακινήσεις καθημερινά. Οι Φιλιππίνες, η Κίνα και η Ινδία μεταξύ τους αντιπροσωπεύουν περίπου το 60 τοις εκατό όλων των νέων μετακινήσεων που σχετίζονται με καταστροφές. Πολλές ήταν προληπτικές εκκενώσεις ανθρώπων που ζουν σε περιοχές υψηλού κινδύνου, υπογραμμίζοντας την αμέριστη έκθεση ανθρώπων και περιουσιακών στοιχείων.

Μόνο οι Φιλιππίνες κατέγραψαν 3.8 εκατομμύρια νέους εκτοπισμένους ανθρώπους εξαιτίας καταστροφών, περισσότερο από κάθε άλλη χώρα σε όλο τον κόσμο. Ο πιο ισχυρός ήταν ο τυφώνας Mangkhut, με 1,6 εκατομμύρια νέες εκτοπίσεις. Μουσώνες πλημμύρες, ηφαιστειακές οι εκρήξεις και οι κατολισθήσεις οδήγησαν επίσης σε μετατοπίσεις κατά τη διάρκεια του έτους. "Ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν σε εσωτερική μετακίνηση είναι τώρα ο υψηλότερος που έχει  υπάρξει ποτέ. Οι ανεπίλυτες συγκρούσεις, τα νέα κύματα βίας και τα ακραία καιρικά φαινόμενα ήταν υπεύθυνα για το μεγαλύτερο μέρος της νέας μετακίνησης που είδαμε το 2018."

Εάν οι κυβερνήσεις δεν αναλάβουν μαζική δράση κατά την επόμενη δεκαετία, θα μπορούσαμε να δούμε σοβαρή έλλειψη τροφίμων, αυξημένες πυρκαγιές δασών και μεγάλες απρόβλεπτες καταστροφές. Η έκθεση προβλέπει επίσης σοβαρότερα ζητήματα, όπως ότι η ενδεχόμενη μετανάστευση δεκάδων εκατομμυρίων ανθρώπων θα αυξήσει τον κίνδυνο  για πόλεμο". Η κλιματική αλλαγή δεν μπορεί πλέον να θεωρείται απλώς ένα περιβαλλοντικό ή αναπτυξιακό ζήτημα. Η σημαντικότερη απόρροιά της είναι ότι θέτει σε κίνδυνο την προστασία και βελτίωση της ανθρώπινης υγείας και ευημερίας.

Η εκτίμηση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής και της επιρροής του στην υγεία του ανθρώπου απαιτεί μια νέα προοπτική η οποία επικεντρώνεται στα οικοσυστήματα και στην αναγνώριση ότι τα θεμέλια της μακροπρόθεσμης καλής υγείας των πληθυσμών βασίζεται σε μεγάλο μέρος στη στήριξη της ζωής και των οικοσυστημάτων για τη συνέχιση ύπαρξης ζωής και λειτουργικότητας της βιόσφαιρας.

Η αλλαγή του κλίματος πρόκειται να επηρεάσει αναπόφευκτα-ήδη έχουμε πολλές πρώτες ενδείξεις-τις βασικές απαιτήσεις για την διατήρηση της υγείας, όπως ο καθαρός αέρας και το νερό, η επαρκής τροφή και η ύπαρξη καταλύματος. Κάθε χρόνο, περίπου 800.000 άνθρωποι πεθαίνουν από αιτίες όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση, 1,8 εκατ. από διάρροια που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην έλλειψη πρόσβασης σε πόσιμο νερό και σύστημα αποχέτευσης καθώς και από την κακή υγιεινή, 3,5 εκατ. από τον υποσιτισμό και περίπου 60.000 από φυσικές καταστροφές.

Όλοι οι πληθυσμοί είναι ευάλωτοι στην κλιματική αλλαγή- αλλά μερικοί είναι σε μεγαλύτερο βαθμό. Οι άνθρωποι σε παγκόσμια κλίμακα πρόκειται να επηρεαστούν, αλλά ο βαθμός που θα επηρεαστεί η υγεία των πληθυσμών ποικίλλει, ανάλογα με το πού και πώς ζουν.

Άνθρωποι που ζούν σε μικρά αναπτυσσόμενα νησιωτικά κράτη, και άλλες παράκτιες περιοχές, μεγαλουπόλεις, ορεινές και πολικές περιοχές είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι, έκαστη πληθυσμιακή ομάδα με διαφορετικό τρόπο. Οι επιπτώσεις στην υγεία αναμένεται να είναι πιο σοβαρές για τους ηλικιωμένους και τα άτομα με αναπηρίες ή προϋπάρχοντα ζητήματα υγείας. Οι ομάδες που είναι πιθανό να εμφανίσουν επιπρόσθετα προβλήματα είναι τα παιδιά, οι άποροι και ιδίως οι γυναίκες. Οι αλλαγές στα πρότυπα μεταδοτικών ασθενειών είναι πιθανότατα η μεγαλύτερη συνέπεια της αλλαγής του κλίματος  αναφέρει ο ΠΟΥ.

"Καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται, πρέπει να είμαστε σε θέση να προβλέψουμε ποιους πληθυσμούς θα διατρέξουμε σε κίνδυνο για μολυσματικές ασθένειες, διότι η πρόληψη είναι πάντα ανώτερη από την αντίδραση", δήλωσε ο Desiree LaBeaud, αναπληρωτής καθηγητής παιδιατρικής στο Stanford Medical School.

Τον Δεκέμβριο, μια έκθεση του ΠΟΥ αναφέρει ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης θα σώσει τουλάχιστον ένα εκατομμύριο ζωές ετησίως, καθιστώντας την ηθική επιταγή της δράσης.Ο Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Tedros Adhanom Ghebreyesus, προειδοποίησε τον Νοέμβριο ότι η κλιματική αλλαγή είναι ήδη κρίση για την υγεία. "Δεν μπορούμε να καθυστερήσουμε τη δράση για την αλλαγή του κλίματος", είπε.

"Δεν μπορούμε πλέον να περάσουμε υπνοβατούμε όταν υπάρχει κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την υγεία."

Ακόμη και αν τα έθνη τηρήσουν την συμφωνία του Παρισιού και διατηρήσουν την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από δύο βαθμούς, θα εξακολουθεί να είναι μια μεγάλη καταστροφή για τον πλανήτη, σύμφωνα με μια έκθεση του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή. Επιπλέον, τώρα έχουμε λιγότερο χρόνο για να δράσουμε από ό, τι πιστεύαμε προηγουμένως. Η «άμεση υπαρξιακή απειλή» της κλιματικής αλλαγής πλησιάζει στο σημείο μη επιστροφής, προειδοποιεί ο Γ.Γ. του ΟΗΕ.

‘’Ο κ