top of page

10 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για τη βιομηχανία τροφίμων.

Updated: Dec 9, 2020

Υπήρχε μια εποχή που η βιομηχανική γεωργία φάνηκε να είναι πανάκεια για έναν ταχέως αναπτυσσόμενο κόσμο. Συνθετικά λιπάσματα, χημικά φυτοφάρμακα και υβρίδια δημητριακών υψηλής απόδοσης υποσχέθηκαν να μειώσουν την πείνα, να εξυπηρετήσουν τους αυξανόμενους πληθυσμούς και να τονώσουν την οικονομική ευημερία. Μεταξύ 1960 και 2015, η γεωργική παραγωγή υπερδιπλασιάστηκε, με αποτέλεσμα την αφθονία ναύλου χαμηλού κόστους και την αποτροπή της παγκόσμιας έλλειψης τροφίμων αλλά δεν πήγαν όλα όπως αναμενόταν. Δεκαετίες βιομηχανικής γεωργίας έχουν βαρύ αντίκτυπο στο περιβάλλον και έχουν προκαλέσει σοβαρές ανησυχίες για το μέλλον της παραγωγής τροφίμων.

«Η αποτελεσματική γεωργία δεν είναι απλώς θέμα παραγωγής», λέει ο James Lomax, Διευθυντής Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP). «Αφορά επίσης την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, τη δημόσια υγεία και την οικονομία».Το χαμηλό λιανικό κόστος των βιομηχανοποιημένων τροφίμων αποκρύπτει την πολύ υψηλή περιβαλλοντική τους τιμή. Εδώ είναι 10 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για τη βιομηχανία τροφίμων.




1. Δεν είναι ακριβώς αυτό που φαίνεται. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, η βιομηχανία τροφίμων παράγει εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, μολύνει αέρα και νερό και καταστρέφει την άγρια ​​ζωή– κοστίζει στο περιβάλλον το ισοδύναμο περίπου 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ κάθε χρόνο. Το εξωτερικό κόστος, όπως τα κεφάλαια που απαιτούνται για τον καθαρισμό του μολυσμένου πόσιμου νερού ή για τη θεραπεία ασθενειών που σχετίζονται με την κακή διατροφή, δεν καταλογίζονται επίσης από τη βιομηχανία, πράγμα που σημαίνει ότι οι κοινότητες και οι φορολογούμενοι πληρώνουν τον λογαριασμό χωρίς καν να το συνειδητοποιούν.




2. Διευκολύνει την εξάπλωση ιών από ζώα σε ανθρώπους. Ενώ η γενετική τους ποικιλομορφία παρέχει στα ζώα φυσική αντίσταση στις ασθένειες, η εντατική κτηνοτροφία μπορεί να παράγει γενετικές ομοιότητες στα σμήνη και τα κοπάδια. Αυτό τα καθιστά πιο ευαίσθητα στα παθογόνα και όταν συνωστίζονται, οι ιοί μπορούν να εξαπλωθούν εύκολα μεταξύ τους. Η εντατική κτηνοτροφία λειτουργεί ως γέφυρα για παθογόνα, επιτρέποντάς τους να μεταφερθούν από άγρια ​​ζώα,σε ζώα εκτροφής και μετά σε ανθρώπους.




3. Έχει συνδεθεί με ζωονόσους. Η εκκαθάριση των δασών και η θανάτωση της άγριας ζωής για να δημιουργηθεί χώρος για τη γεωργία και την κτηνοτροφία, καθώς και το γεγονός ότι μεγάλες φάρμες μετακινούνται πλησιέστερα σε αστικά κέντρα,καταστρέφει τη φυσική ασπίδα, που προστατεύει τους ανθρώπους από ιούς που κυκλοφορούν μεταξύ άγριας ζωής. Σύμφωνα με μια πρόσφατη αξιολόγηση του UNEP, η αυξανόμενη ζήτηση για ζωικές πρωτεΐνες, η μη βιώσιμη κτηνοτροφική εντατικοποίηση και η κλιματική αλλαγή είναι μεταξύ των ανθρώπινων παραγόντων που επηρεάζουν την εμφάνιση ζωονόσων.




4. Προωθεί την αντιμικροβιακή αντοχή. Εκτός από την πρόληψη και τη θεραπεία ασθενειών, τα αντιμικροβιακά χρησιμοποιούνται συνήθως για να επιταχύνουν την ανάπτυξη των ζώων. Με την πάροδο του χρόνου, οι μικροοργανισμοί αναπτύσσουν αντοχή, καθιστώντας τα αντιμικροβιακά λιγότερο αποτελεσματικά ως φάρμακα. Στην πραγματικότητα, περίπου 700.000 άνθρωποι πεθαίνουν από ανθεκτικές λοιμώξεις κάθε χρόνο. Μέχρι το 2050, αυτές οι ασθένειες μπορεί να προκαλέσουν περισσότερους θανάτους από τον καρκίνο. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η αντιμικροβιακή αντίσταση «απειλεί τα επιτεύγματα της σύγχρονης ιατρικής» και μπορεί να προκαλέσει «μια μεταβιοτική εποχή, στην οποία κοινές λοιμώξεις και μικροτραυματισμοί μπορούν να σκοτώσουν».



5. Η χρήση φυτοφαρμάκων έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Μεγάλες ποσότητες χημικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων χρησιμοποιούνται για την αύξηση της γεωργικής απόδοσης και οι άνθρωποι μπορεί να εκτεθούν σε αυτά, τα δυνητικά, τοξικά φυτοφάρμακα μέσω της τροφής που καταναλώνουν, με αποτέλεσμα δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία. Ορισμένα φυτοφάρμακα έχουν αποδειχθεί ότι διαταράσσουν το ενδοκρινικό σύστημα,επηρεάζοντας δυνητικά τις αναπαραγωγικές λειτουργίες, αυξάνοντας τη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού,προκαλώντας αναπτυξιακές δυσλειτουργίες και καθυστερήσεις στα παιδιά μεταβάλλοντας τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.



6. Μολύνει το νερό και το έδαφος και επηρεάζει την υγεία του ανθρώπου. Η βιομηχανία τροφίμων παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύπανση, απελευθερώνοντας μεγάλες ποσότητες κοπριάς, χημικών ουσιών, αντιβιοτικών και αυξητικών ορμονών σε πηγές νερού. Αυτό θέτει κινδύνους, τόσο στα υδρόβια οικοσυστήματα όσο και στην ανθρώπινη υγεία. Στην πραγματικότητα, ο πιο συνηθισμένος χημικός ρύπος της γεωργίας, το νιτρικό άλας, μπορεί να προκαλέσει το «σύνδρομο μπλε μωρού», το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο στα βρέφη.



7. Προκάλεσε επιδημίες παχυσαρκίας και χρόνιας νόσου. Η βιομηχανία παράγει κυρίως βασικές καλλιέργειες, οι οποίες στη συνέχεια χρησιμοποιούνται σε μια μεγάλη ποικιλία φθηνών, πυκνών θερμίδων και ευρέως διαθέσιμων τροφίμων. Κατά συνέπεια, το 60% της συνολικής διατροφικής ενέργειας προέρχεται από τρεις μόνο καλλιέργειες δημητριακών,ρύζι, καλαμπόκι και σιτάρι. Αν και έχει μειώσει αποτελεσματικά το ποσοστό των ατόμων που υποφέρουν από πείνα, αυτή η προσέγγιση με βάση τις θερμίδες δεν πληροί τις διατροφικές συστάσεις, όπως αυτές για την κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και οσπρίων.

Η τάση προς επεξεργασμένα,συσκευασμένα και προπαρασκευασμένα τρόφιμα έχει αυξηθεί σε όλες σχεδόν τις κοινότητες. Η παχυσαρκία αυξάνεται επίσης παγκοσμίως και πολλοί πάσχουν από προληπτικές ασθένειες, που συχνά σχετίζονται με τη διατροφή, όπως καρδιακές παθήσεις,εγκεφαλικά επεισόδια,διαβήτης και ορισμένους καρκίνους.



8. Είναι μη αποτελεσματική χρήση της γης. Παρά την ανεπαρκή παγκόσμια προσφορά σπόρων, φρούτων και λαχανικών, η κτηνοτροφία είναι όλο και πιο πανταχού παρούσα, διαιωνίζοντας έναν αυτοσυντηρούμενο κύκλο προσφοράς και ζήτησης. Μεταξύ 1970 και 2011, τα ζώα αυξήθηκαν από 7,3 δισεκατομμύρια σε 24,2 δισεκατομμύρια μονάδες, παγκοσμίως, με περίπου το 60 τοις εκατό του συνόλου της γεωργικής γης να χρησιμοποιείται για βόσκηση. Η γεωργία έχει γίνει λιγότερο για την παραγωγή τροφίμων και περισσότερο για τη δημιουργία ζωοτροφών, βιοκαυσίμων και βιομηχανικών συστατικών για μεταποιημένα τρόφιμα. Εν τω μεταξύ, ενώ μπορεί να υπάρχουν λιγότεροι άνθρωποι στον κόσμο που υποσιτίζονται,υπάρχουν πολλοί περισσότεροι άνθρωποι που τώρα λιμοκτονούν.



9.Παγιώνει την ανισότητα. Αν και οι μικρές φάρμες αποτελούν το 72% όλων των αγροκτημάτων, καταλαμβάνουν μόλις το 8% όλων των γεωργικών εκτάσεων. Αντίθετα, οι μεγάλες φάρμες –που αντιπροσωπεύουν μόνο το 1% των παγκόσμιων αγροκτημάτων– καταλαμβάνουν το 65 τοις εκατό της γεωργικής γης. Αυτό τους δίνει δυσανάλογο έλεγχο και δεν έχουν κίνητρο για την ανάπτυξη τεχνολογιών που θα μπορούσαν να ωφελήσουν μικρές κτηνοτροφικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων και στις αναπτυσσόμενες χώρες.Στο άλλο άκρο της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, τα τρόφιμα που είναι προσιτά για τους φτωχούς μπορεί να είναι ενεργειακά πυκνά, αλλά είναι πάντοτε φτωχά σε θρεπτικά συστατικά. Οι ανεπάρκειες μικροθρεπτικών συστατικών μπορεί να επηρεάσουν τη γνωστική ανάπτυξη, να μειώσουν την αντίσταση στις ασθένειες,να αυξήσουν τους κινδύνους κατά τον τοκετό και τελικά, να επηρεάσουν την οικονομική παραγωγικότητα. Οι φτωχοί βρίσκονται ουσιαστικά σε μειονεκτική θέση,τόσο ως παραγωγοί όσο και ως καταναλωτές.


Το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) υποστηρίζει μια μετάβαση προς τα παγκόσμια συστήματα τροφίμων που παρέχουν καθαρές θετικές επιπτώσεις στη διατροφή, το περιβάλλον και τη διαβίωση των αγροτών.Συνεισφέροντας στο πρόγραμμα One Planet Network Sustainable Food Systems ο UNEP ηγήθηκε της ανάπτυξης μιας κατευθυντήριας γραμμής για τη συνεργατική χάραξη πολιτικής και τη βελτιωμένη διακυβέρνηση.




Μετάφραση από

https://www.unenvironment.org/news-and-stories/story/10-things-you-should-know-about-industrial-farming